Aynaya her sabah bakıyoruz yüzümüzü yıkarken, kendilik bedelimiz ise benliğimize her an bakıyor. Ne demek bu? Günler geçiyor, anlarımız değişiyor, vakit değişiyor, mevsimler geçiyor; bir an evvelki ben ile şu anki ben tıpkı değiliz. Mevsimler bile renk, hal, his değiştirirken; biz nasıl stabil kalabiliriz. Ki insan his renginin skalası en geniş olan varlık… His değişimlerimizi her şey etkileyebiliyor. Bilhassa mevsimlerin bunun üzerinde epey tesiri var fakat bu başka yazı konusu olabilir. Bu değişimler bizi ne kadar etkiliyor pekala? İnsan bu kadar hassas bir varlıkken değişimlerden etkilenmeye (her insan kendi nezdinde farklı olaylar-durumlardan farklı biçimde etkilenir) ruhsal dayanıklılığımızı nasıl sağlayacağız diye fazlaca sormuşsunuzdur. Ya da farklı bir deyişle dünya bu kadar tehlikeli bir yerken kendimi nasıl koruyacağım, bu kadar stresliyken nasıl sağlıklı düşüneceğim, bu kadar dertliyken nasıl işime odaklanacağım, üzere gibi…
İnanın tüm bu sorular o kadar insani ve doğal ki… elbette bir hayli şey yazılabilir fakat bu yazıda öz bakımın ruhsal dayanıklılıkla münasebetinde bahsedeceğim. Ruhsal dayanıklılığımız bizi kuvvetli durumlarla karşı karşıya kaldığımızda ‘ne kadar dayanabiliriz’i ölçen bir sistem üzere düşünürsek, sistemin güç kaynağı biz oluruz. Güç kaynağını ne kadar besler, büyütür, saçını okşar, müzikler söyler, kitaplar-şiirler okur, vs. bakımını yaparsak; o kadar sağlıklı ve sağlam olur. İşte bu bakıma öz bakım diyoruz. Fizikî, ruhsal ve mental olarak bir bütün olarak düşünürsek ne kadar istikrarlı bir bakım sağlarsanız o kadar kuvvetli ve istikrarlı bir sistem kurmuş olursunuz.
Ben argümanlı bir cümle yazacağım: öz bakım ruhta, kanıda yani psikolojimizde başlar diyorum ben. sonrasındasında mental ve fizikî olarak tam manasıyla gelişir ve dayanıklılığımızı sağlar. Size şunu yapın bunu yapın diye liste vermeyeceğim elbette zira siz kendinizi şu kademede benden çok daha âlâ tanıyorsunuz. O yüzden kendinizle konuşmanız ve listeyi kendiniz yapmanız için sufle vereceğim.
Neye gereksinimim var? Gereksinimim olan şey neye hizmet ediyor? Bunu elde edince nasıl hissedeceğim? Bana uzun vadede yararları neler? Kısa vadede yararları neler? Nasıl elde edebilirim? Birinci yapmam gereken ne olurdu? ….
Bu bir çikolata almak da olabilir, bir his da hayli ütopik bir şey de. Ütopik bir şey olsa bile altında yatan duyguyu, muhtaçlığı çıkarabilirsen onu bile elde edebilirsin. örneğin “ben kral olmak istiyorum!”. çok makul, zihninden geçen her şey senin makulün. Kral olmak; saygın olmanın, sözünüzün dikkate alınmanın, toplumsal açıdan görünür kılınmanın ve başkan olmanın bir simgesi olduğunu var iseyın. İşte bunlardan yola çıkarak bu soruları kendine sorabilirsin.
Ruhsal olarak istekleri, istekleri doyurulmuş; soruları cevaplanmış; yaraları sarılmış bir benlik fizikî ve mental olarak da sağlıklı bir ahengi yakalar. Yakalayamasa da bunun için uğraşlar. İşte tüm bu uğraş, bütünlüğü kurma gayretidir öz bakım. Biraz da öz şefkat gerektirir. Bu da bir daha sonraki yazının konusu olsun. Her sabah aynaya bakarken, günlük rutin bakımınızı yaparken yüz yıkama, diş fırçalama kadar rutin olan hislerinizi da denetim edin ne kendinize nasıl hissettiğinizi sorup, yanıt verin. Öz şefkatin başladığı yer tam da burası kendinizi dinlemek…
İnanın tüm bu sorular o kadar insani ve doğal ki… elbette bir hayli şey yazılabilir fakat bu yazıda öz bakımın ruhsal dayanıklılıkla münasebetinde bahsedeceğim. Ruhsal dayanıklılığımız bizi kuvvetli durumlarla karşı karşıya kaldığımızda ‘ne kadar dayanabiliriz’i ölçen bir sistem üzere düşünürsek, sistemin güç kaynağı biz oluruz. Güç kaynağını ne kadar besler, büyütür, saçını okşar, müzikler söyler, kitaplar-şiirler okur, vs. bakımını yaparsak; o kadar sağlıklı ve sağlam olur. İşte bu bakıma öz bakım diyoruz. Fizikî, ruhsal ve mental olarak bir bütün olarak düşünürsek ne kadar istikrarlı bir bakım sağlarsanız o kadar kuvvetli ve istikrarlı bir sistem kurmuş olursunuz.
Ben argümanlı bir cümle yazacağım: öz bakım ruhta, kanıda yani psikolojimizde başlar diyorum ben. sonrasındasında mental ve fizikî olarak tam manasıyla gelişir ve dayanıklılığımızı sağlar. Size şunu yapın bunu yapın diye liste vermeyeceğim elbette zira siz kendinizi şu kademede benden çok daha âlâ tanıyorsunuz. O yüzden kendinizle konuşmanız ve listeyi kendiniz yapmanız için sufle vereceğim.
Neye gereksinimim var? Gereksinimim olan şey neye hizmet ediyor? Bunu elde edince nasıl hissedeceğim? Bana uzun vadede yararları neler? Kısa vadede yararları neler? Nasıl elde edebilirim? Birinci yapmam gereken ne olurdu? ….
Bu bir çikolata almak da olabilir, bir his da hayli ütopik bir şey de. Ütopik bir şey olsa bile altında yatan duyguyu, muhtaçlığı çıkarabilirsen onu bile elde edebilirsin. örneğin “ben kral olmak istiyorum!”. çok makul, zihninden geçen her şey senin makulün. Kral olmak; saygın olmanın, sözünüzün dikkate alınmanın, toplumsal açıdan görünür kılınmanın ve başkan olmanın bir simgesi olduğunu var iseyın. İşte bunlardan yola çıkarak bu soruları kendine sorabilirsin.
Ruhsal olarak istekleri, istekleri doyurulmuş; soruları cevaplanmış; yaraları sarılmış bir benlik fizikî ve mental olarak da sağlıklı bir ahengi yakalar. Yakalayamasa da bunun için uğraşlar. İşte tüm bu uğraş, bütünlüğü kurma gayretidir öz bakım. Biraz da öz şefkat gerektirir. Bu da bir daha sonraki yazının konusu olsun. Her sabah aynaya bakarken, günlük rutin bakımınızı yaparken yüz yıkama, diş fırçalama kadar rutin olan hislerinizi da denetim edin ne kendinize nasıl hissettiğinizi sorup, yanıt verin. Öz şefkatin başladığı yer tam da burası kendinizi dinlemek…