Özgüven, en temelde kişinin kendine bakış açısını, kendisini nasıl gördüğünü söz etmektedir.
Kendisine dair his, niyet ve değerlendirmeleri olumlu olan bireylerin yüksek bir özgüvene; tam bilakis bu değerlendirmeleri olumsuz olan şahısların ise daha düşük özgüvene sahip oldukları söylenebilir.
Kişinin kendisine yönelik değerlendirmelerinin olumlu yahut olumsuz olması, onun ömründe bir fazlaca alanı etkilemektedir. Başka beşerlerle ilgilerin, kişinin kendisinden beklentilerinin, kusurlarına yahut zayıflıklarına karşı vereceği yansıların ve daha biroldukca duruma yönelik tutum ve davranışların ardında özgüven konusu yatmaktadır.
Özgüveni yüksek olan şahıslar, kendilerini oldukları üzere kabul etme konusunda rahattır; kusur yahut zayıflıklarına karşı toleransları daha yüksektir; kendilerine bedel verme ve kendilerini takdir etme noktasında daha başarılıdırlar; yeni fikirlere ve kendilerini geliştirmeye açıktırlar.
Özgüveni düşük olan şahıslar ise kendilerini zayıf, yetersiz yahut eksik nazaranbilmektedir; kendileri hakkındaki niyetleri eleştirel ve acımasızdır; kendilerinden bir türlü emin olamazlar; toplumsal, mesleksel ya da akademik alanlarda daha az risk alırlar; ilgi odağı ya da tenkide amaç olmaktan kaçınırlar.
Özgüvenin daha epeyce çocuklukta geliştiği bilinmekle birlikte, ömrün ilerleyen devirlerinde de özgüveni geliştirecek ya da azaltacak yaşantılar olabilmektedir.
Düşük özgüven ele alındığında, art planda daha fazlaca kişinin kendisine karşı çok eleştirel ve yargılayıcı iç sesinin yer aldığını söylemek mümkündür. Yani çocuklukta nasıl gelişmiş olursa olsun, düşük özgüvenin sürmesine sebep olan en temel faktör, kişinin kendisini zalimce eleştirmeye devam etmesidir.
Bu yüzden özgüveni geliştirmek için en temelde, olumsuz iç sesin ve kendimize neler söylemiş olduğimizin farkına varmak kıymetlidir. Özeleştirel fikirlerin farkında olmak kolay değildir. Bilhassa uzun müddettir özgüven eksikliği var ise; özeleştiri bir alışkanlık, kişinin kendisiyle ilgili niyetlerinde bir rutin halini almış olabilir. Özeleştiri, hisleri direkt etkilemektedir. Bu yüzden bilhassa hatalı, üzgün, hudutlu ya da öfkeli vb hissettiğimizde, bu hislerimizi takip etmek, özeleştirel kanılarımızı yakalamada bize yol gösterecektir.
Bir daha sonraki adım, onları fark ettikçe not etmektir. daha sonraki adım ise o kanıları sorgulamak, gerçeğe uygunluğunu pahalandırmak ve alternatif fikirlerle duruma uygun hale dönüştürmektir.
Tüm bu süreç pek emek istemekte ve kişi için zorlayıcı olabilmektedir. Bu yüzden bilhassa Bilişsel Davranışçı Terapi yoluyla ilerleyen bir terapi süreci, kişi için pek faydalı olacaktır.
Kendisine dair his, niyet ve değerlendirmeleri olumlu olan bireylerin yüksek bir özgüvene; tam bilakis bu değerlendirmeleri olumsuz olan şahısların ise daha düşük özgüvene sahip oldukları söylenebilir.
Kişinin kendisine yönelik değerlendirmelerinin olumlu yahut olumsuz olması, onun ömründe bir fazlaca alanı etkilemektedir. Başka beşerlerle ilgilerin, kişinin kendisinden beklentilerinin, kusurlarına yahut zayıflıklarına karşı vereceği yansıların ve daha biroldukca duruma yönelik tutum ve davranışların ardında özgüven konusu yatmaktadır.
Özgüveni yüksek olan şahıslar, kendilerini oldukları üzere kabul etme konusunda rahattır; kusur yahut zayıflıklarına karşı toleransları daha yüksektir; kendilerine bedel verme ve kendilerini takdir etme noktasında daha başarılıdırlar; yeni fikirlere ve kendilerini geliştirmeye açıktırlar.
Özgüveni düşük olan şahıslar ise kendilerini zayıf, yetersiz yahut eksik nazaranbilmektedir; kendileri hakkındaki niyetleri eleştirel ve acımasızdır; kendilerinden bir türlü emin olamazlar; toplumsal, mesleksel ya da akademik alanlarda daha az risk alırlar; ilgi odağı ya da tenkide amaç olmaktan kaçınırlar.
Özgüvenin daha epeyce çocuklukta geliştiği bilinmekle birlikte, ömrün ilerleyen devirlerinde de özgüveni geliştirecek ya da azaltacak yaşantılar olabilmektedir.
Düşük özgüven ele alındığında, art planda daha fazlaca kişinin kendisine karşı çok eleştirel ve yargılayıcı iç sesinin yer aldığını söylemek mümkündür. Yani çocuklukta nasıl gelişmiş olursa olsun, düşük özgüvenin sürmesine sebep olan en temel faktör, kişinin kendisini zalimce eleştirmeye devam etmesidir.
Bu yüzden özgüveni geliştirmek için en temelde, olumsuz iç sesin ve kendimize neler söylemiş olduğimizin farkına varmak kıymetlidir. Özeleştirel fikirlerin farkında olmak kolay değildir. Bilhassa uzun müddettir özgüven eksikliği var ise; özeleştiri bir alışkanlık, kişinin kendisiyle ilgili niyetlerinde bir rutin halini almış olabilir. Özeleştiri, hisleri direkt etkilemektedir. Bu yüzden bilhassa hatalı, üzgün, hudutlu ya da öfkeli vb hissettiğimizde, bu hislerimizi takip etmek, özeleştirel kanılarımızı yakalamada bize yol gösterecektir.
Bir daha sonraki adım, onları fark ettikçe not etmektir. daha sonraki adım ise o kanıları sorgulamak, gerçeğe uygunluğunu pahalandırmak ve alternatif fikirlerle duruma uygun hale dönüştürmektir.
Tüm bu süreç pek emek istemekte ve kişi için zorlayıcı olabilmektedir. Bu yüzden bilhassa Bilişsel Davranışçı Terapi yoluyla ilerleyen bir terapi süreci, kişi için pek faydalı olacaktır.